Αρχική σελίδα » Συνήθεις και Εύλογες Ανησυχίες

Συνήθεις και εύλογες ανησυχίες

Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι σε κάθε δράση ανάπτυξης περιεχομένου Ανοικτών Μαθημάτων εγείρονται εύλογες ανησυχίες και ενστάσεις από τα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ. Τα κυριότερα σημεία προβληματισμού, όπως αναφέρονται από το Open Courseware Consortium και συμπίπτουν με τις ανησυχίες μελών ΔΕΠ/ΕΠ του ΕΚΠΑ, είναι τα ακόλουθα:

Παρουσία φοιτητών στα αμφιθέατρα

"Οι φοιτητές μου δε θα έρχονται στο αμφιθέατρο εάν οι διαλέξεις και το υλικό είναι διαθέσιμο στο Διαδίκτυο": μία φράση η οποία αντικατοπτρίζει μία από τις πιο συχνές ανησυχίες των μελών ΔΕΠ/ΕΠ.
Η απάντηση σε αυτήν την ανησυχία είναι η παρότρυνση των μελών ΔΕΠ/ΕΠ στην προσαρμογή της διδακτικής τους μεθόδου. Έχοντας το εκπαιδευτικό υλικό και τις καταγεγραμμένες διαλέξεις ενός μαθήματος διαθέσιμα στο Διαδίκτυο, είναι πλέον δυνατή η αξιοποίηση τους ως μέρος της προετοιμασίας των φοιτητών προτού έρθουν στην τάξη. 
Η προετοιμασία επιτρέπει αφενός στους φοιτητές να κατανοήσουν καλύτερα το μάθημα στη τάξη, αφετέρου στα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ να εμβαθύνουν στο μάθημα ή/και στην επίλυση αποριών, κάτι που πριν δεν ήταν δυνατόν λόγω του περιορισμένου χρόνου. Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι η παρουσία των φοιτητών στο μάθημα δε θα μειωθεί αν  τα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ στην αρχή του εξαμήνου εξηγήσουν το παραπάνω στους φοιτητές τους. 

Διάθεση χρόνου

Αν και δεν είναι σπάνιο τα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ να αναπτύσσουν μόνοι τους τα ανοικτά μαθήματα, η διεθνής πρακτική είναι οι αντίστοιχες δράσεις να προσλαμβάνουν προσωπικό υποστήριξης ή φοιτητές για την ανάπτυξη των μαθημάτων. Στις δραστηριότητες του προσωπικού υποστήριξης συμπεριλαμβάνεται η διαμόρφωση του υλικού, ο έλεγχος των πνευματικών δικαιωμάτων και η ανάρτηση του υλικού στο Διαδίκτυο. Αυτή την πρακτική ακολουθεί και το έργο, προκειμένου το μέλος ΔΕΠ/ΕΠ να διαθέσει το λιγότερο δυνατό χρόνο.

Έτσι, το μέλος ΔΕΠ/ΕΠ θα έχει το ρόλο του καθοδηγητή και συμβούλου, θα κατευθύνει την ομάδα υποστήριξης, θα απαντά σε ερωτήσεις τους και θα προβαίνει στο τελικό έλεγχο του υλικού και του μαθήματος προτού δημοσιοποιηθεί ως ανοικτό μάθημα. Είναι συχνό φαινόμενο, η διαδικασία ανάπτυξης ανοικτού μαθήματος να εμπνέει τα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ στο να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο προκειμένου να βελτιώσουν τα μαθήματά τους. Η συνεχής βελτίωση του περιεχομένου των μαθημάτων, που αποτελεί μία από τις βασικές υποχρεώσεις των μελών ΔΕΠ/ΕΠ, αναδεικνύεται ως ένα από τα οφέλη που απορρέουν από την ανάπτυξη των Ανοικτών Μαθημάτων.  

Διάθεση εκπαιδευτικού υλικού

Είναι συχνό φαινόμενο τα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ και η Ακαδημαϊκή Διοίκηση να θεωρούν το εκπαιδευτικό υλικό ως την κορωνίδα του Προγράμματος Σπουδών και την ουσία της προσφοράς τους στους φοιτητές. Άλλωστε το εκπαιδευτικό υλικό αποτελεί το κύριο περιεχόμενο των συγγραμμάτων που εκδίδουν.

Τα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ που αποτελούν ένθερμους υποστηρικτές των Ανοικτών Μαθημάτων μπορούν να επισημάνουν στα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ που αντιμετωπίζουν με δυσπιστία τα Ανοικτά Μαθήματα τους τρόπους με τους οποίους η αξία του εκπαιδευτικού υλικού αυξάνεται όταν γίνεται ανοικτά διαθέσιμο.  

Πνευματική ιδιοκτησία

Η αντιμετώπιση των θεμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας είναι μία περίπλοκη διαδικασία, αλλά συχνά είναι περισσότερο θέμα καλής τήρησης αρχείων.
Μια σειρά από εργαλεία που βρίσκονται σε εξέλιξη μπορεί να συμβάλλει στη βελτιστοποίηση της διαδικασίας.
Πολλοί περισσότεροι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να μοιραστούν το περιεχόμενο τους από ό,τι θα ανέμενε κανείς και πολλοί είναι ενθουσιασμένοι με την δημοσιοποίηση των Ανοικτών Μαθημάτων τους.

Υπονόμευση συγγραμμάτων και δημοσιεύσεων

Οι περισσότεροι καθηγητές είναι ρεαλιστές όσον αφορά την πιθανότητα αποκόμισης κέρδους από τα δικαιώματα των συγγραμμάτων και των δημοσιευμένων εργασιών τους. Καθώς η αποκόμιση κέρδους για τους εκδοτικούς οίκους είναι σημαντική, οι καθηγητές μπορεί να ανησυχούν ότι η ύπαρξη ενός Ανοικτού Μαθήματος μπορεί να λειτουργήσει υπονομευτικά στις προσπάθειες τους να εξασφαλίσουν την εν λόγω δημοσίευση ή έκδοση.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα Ανοικτά Μαθήματα στην πραγματικότητα προωθούν την πώληση των σχετικών συγγραμμάτων των καθηγητών και διευρύνουν την αγορά για τις εκδόσεις αυτές καθώς αυξάνουν την αναγνωσιμότητα των βιβλίων των καθηγητών και καταδεικνύουν το τρόπο χρήσης του συγγράμματος  μέσα στην τάξη.